کارگاه بین المللی برنام ریزی منابع سازمان و سیستم اجرای تولید (ERP/MES) با موضوع طراحی سیست های یکپارچه مدیریت عملیات تولید در هفته پایانی سال طی روزهای پنجشنبه تا سه شنبه (21 تا 26 اسفند) برگزار می شود.
به گزارش ماهنامه پیوست، هلدینگ فناپ با همکاری انجمن جهانی اتوماسیون و دانشکده مهندسی صنایع دانشگاه صنعتی شریف اقدام به برگزاری این کارگاه تخصصی کرده است. انجمن جهانی اتوماسیون (International Society of Automation) یا به اختصار ISA، نهاد تدوینکننده استانداردهای جهانی در حوزه اتوماسیون صنعتی است.
این کارگاه تخصصی شامل آموزش اصول بنیادی سیستم های یکپارچه و مبانی سیستم های تولید، پیکره دانش استاندارد ANSI/SA-95، و مفاهیم کاربردی در سیستم های صنعتی است که برای اولین بار در ایران برگزار می شود.
مخاطبان این کارگاه آموزشی تحلیلگران سیستم های تولید، متخصصان شرکت های فعال در حوزه سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی، مدیران پروژه و متخصصان سازمان های بهره بردار از سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی و همچنین دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته های مهندسی مرتبط هستند.
بنابر این گزارش، در پایان این کارگاه به شرکتکنندگانی که کارگاه را با موفقیت پشت سر بگذارند، گواهینامه دو زبانه دانشگاه صنعتی شریف و همچنین گواهینامه ISA France اعطا می شود.
مهندس مهراب نصرت بخش، طراح و مسئول برگزاری کارگاههای آموزشی استانداردهای ISA در ایران، هدف از برگزاری این دوره را آموزش عملی کارکردهای MES و تبادل اطلاعات آن با ماژول های دیگر ERP طبق استانداردهای جهانی برای سازمانهای ارائهدهنده و بهرهبردار ERP عنوان کرد و گفت: عدم وجود مبنای مشخص برای تفکیک مرز میان سطوح ERP، MES و PCS برای سازمان هایی که System Provider یا System Client هستند مشکلات زیادی در پروژه ها ایجاد می کند و با توجه به این که این حوزه یعنی ERP/MES موضوعی نو در ایران است، در مرکز تحقیق و توسعه فناپ تصمیم به برگزاری کارگاه های ISA گرفتیم.
به بیان دیگر، هدف از برگزاری این کارگاه تخصصی، علاوه بر آشنایی دست اندرکاران این صنعت با حوزه جدید ERP/MES، آموزش کارکردهای MES و یکپارچگی آن با ماژول های دیگر ERP است.
به گفته وی، بسیاری از پروژه های ERP در کشور با صرف هزینه و زمان زیاد شکست خوردند. نصرت بخش معتقد است یکی از دلایل این شکست ها این است که کارفرما آن طور که باید بر نیازمندی های سازمان خود از ERP آگاه نبوده و نمی داند دقیقا از پروژه چه می خواهد. همچنین فرایندگرا نبودن سازمان ها و مقاومت شرکت ها برای تغییر ساختار از دیگر دلایل شکست پروژه های ERP در ایران هستند.
طراح کارگاههای استانداردهای ISA در ایران، افزود: شرکت در این کارگاه به متخصصان سازمان های بزرگ که بهره بردار از ERP یا در حال پیاده سازی پروژه های ERP هستند، یا در آینده ای نزدیک چنین پروژه ای را اجرا می کنند، کمک خواهد کرد تا کارکردهای MES شامل کنترل عملیات تولید و شناسایی مغایرت های عملیاتی با مقادیر طراحی، مهندسی و برنامه ریزی و همچنین یکپارچگی MES با ماژول های برنامه ریزی تولید و لجستیک در ERP را به خوبی شناخته و در پروژه ها بکار گیرند.
آن طور که نصرت بخش توضیح می دهد، در این دوره شش روزه، پیش از آن که به پیکره دانش استاندارد ISA پرداخته شود، در دو روز اصول و مفاهیم بنیادی ERP و سیستم تولید توضیح داده می شود تا شرکت کنندگان بتوانند به خوبی از مباحث مطرح شده در استانداردها بهره مند شوند.
به گفته نصرت بخش، بر اساس تعریف ISA در اتوماسیون صنعتی پنج سطح وجود دارد که با توجه به کارکردها و مدل های داده هر سطح، چندین استاندارد توسط ISA منتشر شده، که در گام اول سه استاندارد ISA در ایران پوشش داده می شود.
ANSI/ISA-95
طبق گفته نصرت بخش، در یک سیستم راهکار سازمانی، یکپارچگی سیستم های لجستیک (سطح ۴) با عملیات تولید (سطح ۳) یک مساله اساسی است که در قالب استاندارد ANSI/ISA-95 شامل کارکردها و مدل های داده سیستم اجرای تولید (MES) و همچنین تبادل اطلاعات سیستمی میان MES و دیگر ماژولهای ERP ارائه می شود.
وی افزود: در یک سیستم برنامه ریزی منابع سازمانی یکپارچه (ERP)، ماژول مدیریت تولید و به طور ویژه سیستم اجرای تولید (MES) از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و می توان گفت صحت عملکرد دیگر ماژول های ERP تا حد زیادی به آن وابسته است. با توجه به کارکردهای MES از نظر کنترل اطلاعات عملیات تولید شامل مواد اولیه مصرفی، پارامترهای عملیاتی، پارامترهای فرآیند، ظرفیت ماشینآلات تولید و محصولات تولیدی، پیادهسازی اصولی MES و تبادل اطلاعات آن با دیگر ماژول های ERP بر اساس استانداردهای جهانی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. به همین جهت می توان انطباق کارکردهای MES و تبادل اطلاعات مربوط به آن با استاندارد ISA-95 را یک مزیت رقابتی به حساب آورد.
ANSI/ISA-88
نصرت بخش یکی دیگر از استانداردهای مهم ISA را ANSI/ISA-88 عنوان کرد و افزود: با در نظر گفتن اهمیت تبادل اطلاعات میان سیستم اجرای تولید (MES) و سیستم کنترل فرآیند (PCS) یا لایه سوم و لایه دوم اتوماسیون صنعتی با ماژولهای سطح ERP، انطباق با کارکردها و ساختارهای داده استاندارد ISA-88 در تعریف مدل فیزیکی تجهیزات کنترل و تبادلات داده مورد نیاز برای نواحی فیزیکی که درگیر کنترل Batch تولید هستند، مسأله مهمی است.
او ادامه داد: در یک راهکار سازمانی همچنین مطابقت مدل عملکردی پنج الگوی کنترل شامل مدیریت دستورالعمل، زمان بندی ماشینآلات، کنترل توالی عملیات، کنترل نظارتی و سیستم های به هم پیوسته ایمنی امری ضروری است. هدف استاندارد ISA-88 ارائه فلسفه طراحی برای تعریف تجهیزات و رویهها، معرفی روش های مناسب به منظور طراحی و تعیین ویژگیهای سیستمهای کنترل Batch تولید و همچنین تعیین استاندارد معماری سیستمهای کنترل فرآیند در تعریف مدل فیزیکی و مدل عملکردی است، به طوری که در کنترل فرآیند صنایع مفید و موثر باشد.
ANSI/ISA-99
طراح و مسئول برگزاری کارگاههای آموزشی استانداردهای ISA در ایران با اشاره به اینکه بر اساس اهمیت امنیت الکترونیکی سیستمهای کنترل و اتوماسیون صنعتی و همچنین حساسیت اطلاعات سیستمهای کنترل فرآیند تولید، پیاده سازی سیستم های کنترل و اتوماسیون صنعتی ایمن مسألهای حیاتی است گفت: به منظور بهبود قابلیت اطمینان، تمامیت و قابلیت دسترسی کنترل فرآیند تولید و کمک به شناسایی و اصلاح نقاط آسیبپذیر و در نتیجه کاهش ریسک درز کردن اطلاعات محرمانه یا تنزل و خطای سیستمهای کنترل، مطابقت یک راهکار سازمانی در موضوع تبادل داده میان پنج سطح اتوماسیون با کارکردها و نیازمندیهای استاندارد ANSI/SA-99 یک مساله ضروری است.
در این مقوله باید سیستمهای سختافزاری و نرمافزاری مانند SCADA، PLC، DCS، شبکه حسگرهای الکترونیک و سیستم های نظارت و تشخیص و همچنین رابطهای کاربری داخلی، انسانی و شبکهای یا ماشینی مرتبط که به منظور ایجاد کنترل، ایمنی و عملکرد عملیاتهای تولید در فرآیندهای پیوسته، دستهای و گسسته استفاده میشوند، در نظر گرفته شود.
اطلاعات تکمیلی کارگاه ERP/MES از طریق این لینک در دسترس است.